Τρίτη 31 Μαΐου 2016
Πέμπτη 26 Μαΐου 2016
Δευτέρα 23 Μαΐου 2016
Πέμπτη 19 Μαΐου 2016
Τρίτη 17 Μαΐου 2016
Π Ρ Ο Σ Μ Ε Ν Ω Π Α Λ Ι
Θυμᾶμαι, νύχτα ἦταν βαθειά,
μὰ ἡ μέρα κόντευε νὰ φτάσει,
καθὼς κινήσαμε μαζί,
γιὰ νὰ χαθοῦμε μὲς στὴν πλάση…
μὰ ἡ μέρα κόντευε νὰ φτάσει,
καθὼς κινήσαμε μαζί,
γιὰ νὰ χαθοῦμε μὲς στὴν πλάση…
Και σ᾿ ὅσα πέσαμε κακά,
παγίδες, λάθη, πλάνες, πάθη,
κανένας μας δὲ μπορεῖ πιὰ
μήτε νὰ δεῖ μήτε νὰ μάθει…
παγίδες, λάθη, πλάνες, πάθη,
κανένας μας δὲ μπορεῖ πιὰ
μήτε νὰ δεῖ μήτε νὰ μάθει…
Πόσο παλέψαμε κι οἱ δυὸ
καὶ κυλιστήκαμε στὸ χῶμα,
ζητώντας καὶ τὰ πιὸ μικρά,
-δὲ θὰ τὸ πεῖ κανένα στόμα…
καὶ κυλιστήκαμε στὸ χῶμα,
ζητώντας καὶ τὰ πιὸ μικρά,
-δὲ θὰ τὸ πεῖ κανένα στόμα…
Κι ἐπειδὴς εἴχαμε δεχτεῖ,
καθένας τὴ δική του μοῖρα,
πῆρες τὸν ἕνα δρόμο ἐσύ,
κι ἐγὼ τὸν ἄλλο δρόμο πῆρα.
καθένας τὴ δική του μοῖρα,
πῆρες τὸν ἕνα δρόμο ἐσύ,
κι ἐγὼ τὸν ἄλλο δρόμο πῆρα.
Κι ἀφοῦ χαθήκαμε καιρὸ
καὶ πλανηθήκαμε στὴν τύχη,
(κι ὡς τώρα, μόνος μας δεσμὸς
δὲν ἦταν παρὰ κάποιοι στίχοι),
καὶ πλανηθήκαμε στὴν τύχη,
(κι ὡς τώρα, μόνος μας δεσμὸς
δὲν ἦταν παρὰ κάποιοι στίχοι),
τώρα, ποὺ τ᾿ ὄνειρο γιὰ μᾶς
τὰ φῶτα σβήνει τὰ στερνά του,
-προσμένω, πάλι, νὰ σὲ βρῶ,
μὲς στὴ γαλήνη τοῦ θανάτου…
τὰ φῶτα σβήνει τὰ στερνά του,
-προσμένω, πάλι, νὰ σὲ βρῶ,
μὲς στὴ γαλήνη τοῦ θανάτου…
του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη
Παρασκευή 13 Μαΐου 2016
Τετάρτη 11 Μαΐου 2016
Δευτέρα 9 Μαΐου 2016
Βόρειος Ήπειρος
Το γλυπτό «Η
Βόρειος Ήπειρος» κινείται στα πλαίσια του συμβολισμού ιδανικών και
εννοιών. Εγκατεστημένο από το 1953 στον πεζόδρομο της οδού Τοσίτσα,
εικονίζει μια γυναίκα με δεμένα πισθάγκωνα τα χέρια, που πεσμένη στο
έδαφος προσπαθεί να ξεφύγει. Στηρίζει το πάνω μέρος του κορμού της στον
δεξί αγκώνα, ενώ το κεφάλι στέκεται ψηλά, θέλοντας πιθανόν να περάσει το
μήνυμα ότι η Βόρειος Ήπειρος μπορεί να είναι υποδουλωμένη αλλά «κρατάει
το κεφάλι ψηλά» γιατί έχει περηφάνεια. Ο καλλιτέχνης, με την ανθρώπινη
μορφή που παρουσιάζει, προσπαθεί να συμβολίσει τη σκλαβωμένη περιοχή της
Βορείου Ηπείρου. Προφανώς επηρεασμένος και από το πατριωτικό τραγούδι
που έγινε γνωστό μετά τον εμφύλιο («Έχω μια αδελφή κουκλίτσα αληθινή, τη
λεν’ Βόρειο Ήπειρο…).
Το γλυπτό έδωσε την αφορμή στην Κική Δημουλά να γράψει το ποίημα «Σημείο
Αναγνωρίσεως». Κι ενώ το γλυπτό παρουσιάζει με τη μορφή μιας
αλυσοδεμένης γυναίκας μια αλύτρωτη περιοχή της ελληνικής γης, μέσα από
τους στίχους της ποιήτριας συμβολίζει κάθε καταπιεσμένη γυναίκα που δεν
μπορεί να κατακτήσει ελευθερίες. Το ποίημα βρίσκεται στη συλλογή «Το
λίγο του κόσμου» και από τη δημοσίευσή του το 1971 ταυτίστηκε γρήγορα με
το συγκεκριμένο γλυπτό.Το γλυπτό αποτελεί δωρεά του καλλιτέχνη στον
Δήμο Αθηναίων. Τα επίσημα αποκαλυπτήρια έγιναν 22.2.1953. Στην πίσω όψη
της βάσης, εγχάρακτη η επιγραφή «ΕΠΟΙΗΣΕ ΚΑΙ ΕΧΑΡΙΣΕ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
ΚΩΣΤ. ΣΕΦΕΡΛΗΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΣ 1951».
Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως
ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια
| Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα, ἐγώ σέ πρσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν. Στολίζεις κάποιο πάρκο1. Ἀπό μακριά ἐξαπατᾶς. |
|
| 5 | Θαρρεῖ κανείς πώς ἔχεις ἐλαφρά ἀνακαθήσει νά θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο πού εἶδες, πώς παίρνεις φόρα νά τό ζήσεις. Ἀπό κοντά ξεκαθαρίζει τό ὄνειρο: δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τά χέρια σου |
| 10 | μ' ἕνα σκοινί μαρμάρινο κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου κάτι νά σέ βοηθήσει νά ξεφύγεις τήν ἀγωνία τοῦ αἰχμάλωτου. Ἔτσι σέ παραγγείλανε στό γλύπτη: |
| 15 | αἰχμάλωτη. Δέν μπορεῖς οὔτε μιά βροχή νά ζυγίσεις στό χέρι σου, οὔτε μιά ἐλαφριά μαργαρίτα. Δεμένα εἶναι τά χέρια σου. |
| 20 | Καί δέν εἶν' τό μάρμαρο μόνο ὁ Ἄργος.2 Ἄν κάτι πήγαινε ν' ἀλλάξει στήν πορεία τῶν μαρμάρων, ἄν ἄρχιζαν τ' ἀγάλματα ἀγῶνες γιά ἐλευθερίες καί ἰσότητες, |
| 25 | ὅπως οἱ δοῦλοι, οἱ νεκροί καί τό αἴσθημά μας, ἐσύ θά πορευόσουνα μές στήν κοσμογονία τῶν μαρμάρων |
| 30 | μέ δεμένα πάλι τά χέρια, αἰχμάλωτη. Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα, ἐγώ σέ λέω γυναίκα ἀμέσως. Ὄχι γιατί γυναίκα σέ παρέδωσε στό μάρμαρο ὁ γλύπτης |
| 35 | κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου
εὐγονία3 ἀγαλμάτων, καλή σοδειά ἀκινησίας. Γιά τά δεμένα χέρια σου, πού ἔχεις ὅσους πολλούς αἰῶνες σέ γνωρίζω, |
| 40 | σέ λέω γυναίκα.
Σέ λέω γυναίκα γιατ' εἶσ’ αἰχμάλωτη. |
| (Τό λίγο τοῦ κόσμου, 1971) |
Η αρχαία Θίσβη
Η αρχαία Θίσβη βρίσκεται στους νότιους πρόποδες του Ελικώνα πλησίον του σημερινού ομώνυμου χωριού (παλαιότερα Κακόσι). Εκτείνεται ανάμεσα στο λόφο του Παλαιόκαστρου στα βόρεια και στην άκρη της πεδιάδας που ορίζεται στα νότια από τον Ελικώνα και καλείται Νεόκαστρο. Στον Όμηρο αναφέρεται ως «πολυτρήρων Θίσβη», επειδή στα βράχια της φώλιαζαν πολλά περιστέρια. Στην κλασική εποχή εως το 338 π.Χ. ανήκε στη χωρική περιφέρεια της Θεσπικής. Στην κρίσιμη σύρραξη του Γ΄ Μακεδονικού πολέμου η πόλη τάχθηκε στο πλευρό των Μακεδόνων, ωστόσο αναγκάστηκε μα ανοίξει τις πόρτες της στον Φλαμινίνο στα 170 π.Χ. Τείχος ακανόνιστης πολυγωνικής τοιχοποιίας περιθέει το βορειοδυτικό τμήμα της ακρόπολης ( Παλαιόκαστρο). Αντίθετα, το ανατολικό τμήμα του τείχους της κάτω πόλης και οι προμαχώνες του Νεόκαστρου, είναι κτισμένα κατά το ισόδομο σύστημα του 4ου αι. π.Χ. Η οχυρωμένη ακρόπολη της αρχαίας Θίσβης στο λόφο Παλαιόκαστρο στα ΒΔ του χωριού και το Ν-ΝΑ τμήμα του οχυρωματικού τείχους της κάτω πόλεως στο λόφο του Νεόκαστρου στα Ν-ΝΑ του χωριού.
Κυριακή 8 Μαΐου 2016
Η θυσία της Πολυξένης
Σαρκοφάγος Canakkale, κοντά στην Τροία 500 π.Χ. με τη Θυσία της
Πολυξένης (Canakkale, Archaeological Museum. © Troia Project, University
of Tubingen)
Η θυσία της Πολυξένης. Στο Α΄ μέρος της "Εκάβης" (1-657) ο Ευριπίδης
δραματοποιεί τη θυσία της Πολυξένης στον τάφο του Αχιλλέα. Ο νεκρός
ήρωας σταμάτησε στη Θρακική Χερσόνησο στον γυρισμό των Αχαιών κι απαίτησε
να τιμήσουν το μνήμα του με τη θυσία της Πολυξένης, της κόρης του
Πριάμου και της Εκάβης.
Η Πολυξένη δεν αναφέρεται στον Όμηρο, τη συναντούμε όμως στην επική, λυρική και τραγική ποιητική παράδοση πριν από τον Ευρυπίδη. Καμιά ωστόσο από τις υπάρχουσες πηγές δεν διασώζει και τα τέσσερα στοιχεία που βρίσκομε στον Ευριπίδη, δηλαδή την αναφορά στο είδωλο του Αχιλλέα, το αίτημά του να θυσιαστεί η νέα στον τάφο του, την αναστολή του απόπλου των Αχαιών και την ίδια τη θυσία. Εκτός από το αίτημα της θυσίας, τα άλλα στοιχεία απαντούν μεμονωμένα στις πηγές. Έτσι η θυσία της Πολυξένης μαρτυρείται πρώτη φορά στην "Ιλίου Πέρσιν" του Αρκτίνου (επιτομή Πρόκλου): "έπειτα εμπρήσαντες την πόλιν Πολυξένην σφαγιάζουσιν (οι Έλληνες) επί τον του Αχιλλέως τάφον" (EGF, σ. 62, 35-36, Davies). Από τη γενική αυτή αναφορά δεν είναι δυνατό να εξαχθεί αν ο Αχιλλέας είχε απαιτήσει το θύμα, ή ποιος και πότε πραγματοποίησε τη θυσία.
[...]
Η Πολυξένη δεν αναφέρεται στον Όμηρο, τη συναντούμε όμως στην επική, λυρική και τραγική ποιητική παράδοση πριν από τον Ευρυπίδη. Καμιά ωστόσο από τις υπάρχουσες πηγές δεν διασώζει και τα τέσσερα στοιχεία που βρίσκομε στον Ευριπίδη, δηλαδή την αναφορά στο είδωλο του Αχιλλέα, το αίτημά του να θυσιαστεί η νέα στον τάφο του, την αναστολή του απόπλου των Αχαιών και την ίδια τη θυσία. Εκτός από το αίτημα της θυσίας, τα άλλα στοιχεία απαντούν μεμονωμένα στις πηγές. Έτσι η θυσία της Πολυξένης μαρτυρείται πρώτη φορά στην "Ιλίου Πέρσιν" του Αρκτίνου (επιτομή Πρόκλου): "έπειτα εμπρήσαντες την πόλιν Πολυξένην σφαγιάζουσιν (οι Έλληνες) επί τον του Αχιλλέως τάφον" (EGF, σ. 62, 35-36, Davies). Από τη γενική αυτή αναφορά δεν είναι δυνατό να εξαχθεί αν ο Αχιλλέας είχε απαιτήσει το θύμα, ή ποιος και πότε πραγματοποίησε τη θυσία.
[...]
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)